Święta 2020 - www.izydor-radlin.katowice.opoka.org.pl

Przejdź do treści

Święta 2020

Wydarzenia > Święta
25 grudnia
BOŻE NARODZENIE

Podnieś rękę, Boże Dziecię!
Błogosław ojczyznę miłą,
W dobrych radach, w dobrym bycie,
wspieraj jej siłę Swą siłą
Dom nasz i majętność całą
i wszystkie wioski z miastami

A Słowo Ciałem się stało i mieszkało między nami.
  


12 kwietnia
Duszpasterskie impulsy na uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego

Zachęcam Was do wspólnej modlitwy przed bardziej uroczystym niż zwykle śniadaniem w Niedzielę Wielkanocną.
Zachęcam do pobłogosławienia pokarmów, przygotowanych na stole do spożycia. Jeśli to możliwe, modlitwę błogosławieństwa niech poprowadzi ojciec jako głowa rodziny. Możecie skorzystać z obrzędu, udostępnionego już na internetowej stronie archidiecezji lub parafii. W modlitwie przy wielkanocnym stole o pamiętajcie wszystkich, którzy w tych trudnych okolicznościach niosą pomoc, narażając swoje własne życie. Pamiętajcie o ofiarach panującej pandemii, powierzajcie ich miłosierdziu Pana, który jest Życiem i Zmartwychwstaniem. Zachęcam Was do rodzinnego uczestniczenia w Mszy św. wielkanocnej za pośrednictwem mediów.
W południe przyjmijmy w miarę możliwości papieskie błogosławieństwo Urbi et Orbi („Miastu i Światu”).
W tym dniu przekażcie Waszym bliskim życzenia wielkanocne telefonicznie lub mailowo. Wedle możliwości przesyłajmy sobie pozdrowienia świąteczne – nieraz w bardzo pomysłowych formach – za pośrednictwem innych komunikatorów. Publikujmy je w mediach społecznościowych. Niech całą wirtualną rzeczywistość wypełni ta radosna wieść: „Jezus żyje! Pan prawdziwie zmartwychwstał! Alleluja!”.
Pozdrawiajmy się paschalnym pozdrowieniem: Chrystus zmartwychwstał! Prawdziwie zmartwychwstał!
                                                                                                       +Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

11 kwietnia
Duszpasterskie impulsy na Wielką Sobotę

Przypominam, że w tym dniu w naszych parafialnych kościołach nie będzie błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny.
Proponuję, aby w tym roku wrócić do starożytnej tradycji wzajemnego błogosławienia siebie w domach. Niech rodzice uczynią znak krzyża na czołach dzieci i odwrotnie, niech ten sam gest uczynią wobec siebie małżonkowie.
Przypomnijcie sobie przyjęty chrzest, przez który zostaliśmy włączeni w śmierć Chrystusa i w Jego Zmartwychwstanie. Może warto z dziećmi przejrzeć fotografie z chrztu św. Liturgia chrzcielna jest bowiem bardzo ważnym elementem liturgii Wigilii Paschalnej.
Proszę Was też o wspólne, rodzinne odmówienie w tym dniu, najlepiej przy zapalonej świecy – paschale, wyznania wiary, tej modlitwy, którą odmawiamy podczas niedzielnej Eucharystii (Credo). Wypowiadając słowa „i zmartwychwstał dnia trzeciego, jak oznajmia Pismo”, zatrzymajcie się na chwilę ciszy, przyklęknijcie, rozważając tę prawdę, która stanowi centrum naszego chrześcijańskiego życia.
Zachęcam także do skorzystania z telewizyjnych, radiowych lub internetowych transmisji liturgii Wigilii Paschalnej, aby możliwie jak najgłębiej przeżyć Misterium Paschalne.
Pamiętajcie o możliwości Komunii duchowej, poprzedzając ją zawsze wzbudzeniem doskonałego żalu.
Odśpiewajcie wspólnie w rodzinie radosne paschalne „Alleluja
                                                                        +Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

10 kwietnia
Duszpasterskie impulsy na Wielki Piątek

Wielki Piątek niech będzie dniem ciszy. To dzień postu ścisłego i wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Ofiarujmy to wyrzeczenie w intencji ustania pandemii.
Warto w tym dniu znaleźć czas, aby przed krzyżem przeprowadzić rachunek sumienia, tym bardziej, że nie będziemy mogli skorzystać z tradycyjnej spowiedzi.
Jeśli to możliwe, odprawcie wspólnie Drogę Krzyżową. Modlitwę przy stacjach może podać każdy z domowników, mówiąc o co prosi Pana.
Możecie także wspólnie odmówić Litanię do Najświętszego Serca Jezusowego, kończąc każde wezwanie słowami: „Przebite Serce Jezusa, zmiłuj się nad nami”. Modlitwa ta stanie się dobrą okazją do adoracji krzyża w waszych domach.
Ustawcie więc krzyż na odpowiednio przygotowanym stole, zapalcie przy nim świecę. Niech każdy z domowników odda cześć temu krzyżowi, a stół niech stanie się znakiem Waszej wzajemnej miłości i pokoju.
Pojednajcie się z Waszymi bliskimi, z każdym.
Zachęcam również do przeżycia wielkopiątkowej liturgii za pośrednictwem transmisji, w tym do modlitewnej jedności z papieżem Franciszkiem, podczas prowadzonego przez niego nabożeństwa Drogi Krzyżowej na Watykanie.
                                                                     +Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki


STACJA I
PAN JEZUS NA ŚMIERĆ SKAZANY

Słuchaj człowiecze, dekretu, jak się rozlega.
Który Piłat na Jezusa niesłusznie wydał,
Aby Jezus niewinny,
Był z krzyżem prowadzony,
Aby był na nim przybity, z nim postawiony



STACJA II
PAN JEZUS BIERZE KRZYŻ NA RAMIONA

Już Jezusa z miasta wiodą okrutni kaci,
Na ramiona Mu włożyli krzyż bardzo ciężki,
Naśmiewają się z Niego,
Z Jezusa niewinnego,
Chociaż wiodą cierpliwego i milczącego.

STACJA III
PAN JEZUS PIERWSZY RAZ UPADA

Ten Jezus bardzo zranionu pod krzyżem pada,
Znów Mu zajadłość oprawców rany zadawa,
Także wieniec cierniowy ,
Krzyżem wbity do głowy,
Jaki to ból był okrutny, któż to opowie.

STACJA IV
PAN JEZUS SPOTYKA MATKĘ SWOJĄ

Nowa boleść Jezusowi w sercu powstała,
Kiedy Go krzyż niosącego Matka spotkała,
Miecz przeniknął Jej serce,
Gdy Go widzi w tej męce,
On natomiast błogosławinajmilszej Matce.

STACJA V
SZYMON CYRENEJCZYK POMAGA NIEŚĆ KRZYŻ PANU JEZUSOWI

Jezus od wielkich boleści krzyża nie zmaga.
Oto Szymon Cyrenejczyk już Mu pomaga,
Miłości dostępuje, Że Panu posługuje,
Bo sobie przez tę posługę niebo gotuje.


STACJA VI
ŚWIĘTA WERONIKA OCIERA TWARZ
PANU JEZUSOWI

A gdy Jezus z ciężkim krzyżem z miasta wychodzi,
Oto Weronika święta k'Niemu przychodzi.
Całego zranionego, okrutnie skrwawionego
Otarła Go ta niewiasta do rąbka swego.

STACJA VII
PAN JEZUS DRUGI RAZ POD KRZYŻEM UPADA

Ach, już Jezus osłabiony drugi raz pada,
Pod tak okrutnum ciężarem sobą nie włada,
W bramie Jezus kochany, od wrogów podeptany,
Aby prędko z krzyżem powstał, jest przymuszany.

STACJA VIII
PAN JEZUS NAUCZA PŁACZĄCE NIEWIASTY

Gdy Go pobożne niewiasty z krzyżem widziały,
Ize Jezus był, niewinny nad Nim płakały,
On Laskawie spoglądał, miłośnie je nauczał,
Ale od katów zajadłych spokoju nie miał.

STACJA IX
PAN JEZUS TRZECI RAZ POD KRZYŻEM UPADA

Kiedy Go na górę wiedli okrutni kaci,
Upada znowu pod krzyżem już po raz trzeci,
Odpocząć Mu nie dali, ale Go popychali,
Ażeby Go jak najprędzej ukrzyżowali.

STACJA X
PAN JEZUS Z SZAT OBNAŻONY

Już na górze Kalwarii z Jezusem stają
Okrutni kaci i szaty z Niego zdzierają.
Drudzy napój wlewają, ocet z żółcią mieszają,
Taki napój Jezusowi wrogi podają.

STACJA XI
PAN JEZUS DO KRZYŻA PRZYBITY

Obaczcie tu, chrześcijanie, Pana Jezusa!
Czy się do płaczu z żałości serce nie wzrusa,
Kiedy widzisz człowiecze, jako tu z ran krew ciecze,
Kiedy kaci przybijają nogi i ręce.
                
STACJA XII
PAN JEZUS NA KRZYŻU UMIERA

Oto kończy życie swoje Jezus kochany,
Już na krzyżu za nas grzesznych zamordowany,
Pod krzyżem Matka z Janem, uczniem Jego kochanym,.
Płaczą, ręce załamują nad zmarłym Panem

STACJA XIII
PAN JEZUS Z KRZYŻA ZDJĘTY I ODDANY MATCE

Już zdejmują martwe ciało święci mężowie,
Ach, jak wielki smutek czują, któż to wypowie?
Na lono Matce dają, ręce, nogi trzymają.
Wszyscy tak zmarłego Pana z żalem żegnają.

STACJA XIV
PAN JEZUS DO GROBU ZŁOŻONY

Rozważże sobie człowiecze, u grobu tego,
Kiedy tu widzisz Jezusa pochowanego,
Pogrzeb tu życie swoje, zostaw tu grzechy swoje,
Uważ, jako krwi płynęły obfite zdroje.
9 kwietnia
Duszpasterskie impulsy
na Wielki Czwartek

W Wielki Czwartek wspominamy i przeżywamy ustanowienie Eucharystii i sakramentu kapłaństwa.
Przeczytajcie w swoich rodzinach fragment Ewangelii opisujący ustanowienie Eucharystii (np. Łk 22,7–23)
Zachęcam Was do uczestniczenia w Mszy św. Wieczerzy Pańskiej dzięki zaplanowanym transmisjom. Pamiętajcie o możliwości Komunii duchowej.
W liturgii tego dnia rezygnujemy z tradycyjnego obrzędu obmycia nóg. Ten gest upamiętnia postawę Pana Jezusa, który podczas Ostatniej Wieczerzy umywał stopy Apostołom. W ten sposób potwierdził, że prawdziwa miłość realizuje się w służbie bez granic. Obrzęd umycia nóg pociąga za sobą logikę daru z siebie, który doprowadził Chrystusa do przyjęcia największych cierpień i śmierci. Zapraszam każdego z Was do podjęcia w tym dniu uczynków miłosierdzia, które są dziełami miłości, przez które przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy (KKK 2447). Postarajmy się o drobne „dzieło miłości” wobec osób najbliższych. Spróbujcie znaleźć kilka minut ciszy, aby podziękować za eucharystyczną obecność Pana Jezusa.
W tym dniu proszę was o modlitwę za kapłanów oraz w intencji nowych powołań do służby Bożej w Kościele.
Proszę o szczególną modlitwę wspierającą odpowiedzialną i teraz bardzo trudną posługę kapelanów szpitalnych.
Pamiętajcie o waszych duszpasterzach i o alumnach Seminarium, pochodzących z waszych parafialnych wspólnot.
Jeśli macie do dyspozycji ich numer telefonu czy adres mailowy, to może warto przesłać im krótki sygnał- znak wsparcia i modlitwy.

biskup Wiktor Skworc
3 kwietnia
Duchowe przeżycie Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy.
Słowo pasterskie Arcybiskupa Katowickiego.

Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry, Kochane Rodziny!
I. Wprowadzenie.
Przed nami Wielkanoc, szczyt całego roku liturgicznego, największe i najważniejsze święta naszej chrześcijańskiej wiary. Ze względu na wprowadzone ograniczenia, liturgia Wielkiego Tygodnia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego będzie celebrowana w katedrach i kościołach bez obecności wiernych.
Duchowe uczestnictwo w tych ceremoniach będzie jednak możliwe w naszych domowych wspólnotach dzięki rozmaitym formom transmisji. Zachęcam więc wszystkich diecezjan do przeżywania tajemnicy paschalnej Jezusa Chrystusa za pośrednictwem mediów.
Ta nietypowa forma religijnego zaangażowania nie zmienia ani istoty, ani treści obchodów Triduum Paschalnego i Wielkiej Nocy. Wszyscy jesteśmy zaproszeni do świętowania zwycięstwa Pana Jezusa nad grzechem i śmiercią. W swej głębokiej treści, Święta Wielkanocne każdemu z nas stwarzają możliwość doświadczenia osobistego spotkania ze Zmartwychwstałym Panem, Dawcą miłości i pokoju. W paschalnych obchodach przeprowadza nas niczym nowy Mojżesz przez pustynię, która w okresie szerzącej się pandemii nabrała wyjątkowej symboliki. Także naszym udziałem obecnie stało się doświadczenie pustki, zagrożenia, lęku, a nawet cierpienia i śmierci. Towarzyszy nam również osamotnienie, wynikające z konieczności ograniczenia relacji z szeroką pojętą rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. W takim czasie właśnie Zmartwychwstały Pan wychodzi nam na spotkanie z pozdrowieniem pełnym nadziei: „Pokój wam!” (J 20,19), „Nie bójcie się!” (Mt 28,10) W tych słowach odkrywamy motywację do wewnętrznej przemiany i wspólnych działań zmierzających do pokonania zagrożeń związanych z epidemią. Zgodnie z tym, co już wcześniej Wam przekazałem, część liturgicznych obrzędów Triduum Paschalnego zostanie uproszczona lub ograniczona. Najważniejsza jest jednak Eucharystia – wielka tajemnica wiary. Podobnie jak uczniowie wędrujący do Emaus, Zmartwychwstałego Pana poznajemy po/przy łamaniu chleba (por. Łk 24,30–31). W tym kontekście uczestnictwo w Mszy św. staje się naszą powinnością. Zachęcam Was do odpowiedniego przygotowania się do udziału w Mszy św. transmitowanej za pośrednictwem mediów. Niechaj przygotowanie to ma charakter wspólnotowy,
rodzinny, w gronie osób najbliższych. Zatroszczcie się razem zarówno o zewnętrzne, jak i wewnętrzne wyciszenie; wzbudźcie intencje Waszej modlitwy oraz doskonały akt żalu na początku Eucharystii. Otwórzcie Wasze serca na działanie słowa Bożego i przyjęcie owoców duchowej Komunii z Jezusem Chrystusem. Pamiętajcie o możliwości duchowej Komunii z Chrystusem za każdym razem, kiedy z odpowiednio usposobionym sercem, będziecie uczestniczyli w Mszach św. transmitowanych.
Sprawując razem z Biskupami Pomocniczymi liturgię Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy w naszej katowickiej archikatedrze, będę się modlił za całą wspólnotę naszego lokalnego Kościoła, za wszystkie rodziny, duchowieństwo i osoby życia konsekrowanego, szczególnie zaś za braci i siostry dotkniętych osamotnieniem, cierpieniem i chorobą. Pragnę się za Wami wstawiać w modlitwie i udzielić pasterskiego błogosławieństwa na dni przed nami, na ciągle jeszcze nieprzewidywalną przyszłość.
Przed nami Wielki Tydzień. Wierzymy, że w pasji Chrystusa wyraża się nie tylko zwycięska moc krzyża nad śmiercią i grzechem, ale przede wszystkim wypływa z niej nieskończona miłość do każdego człowieka; miłość, dzięki której nasz Pan wyprowadza dobro z trudnych, życiowych sytuacji. Uznając Bożą miłość wyrażoną w Chrystusowej męce i śmierci, zachęcam każdego z Was do pojednania się Bogiem poprzez akt żalu doskonałego. W tej wyjątkowej sytuacji zastępuje on sakrament pokuty. Osobiste grzechy wyznamy w spowiedzi w późniejszym czasie; wtedy, kiedy tylko będzie to możliwe.
Proszę Was i wzywam do pojednania się z bliźnimi, z wszystkimi bez wyjątku, aby pokój Chrystusa Zmartwychwstałego zamieszkał w Waszych sercach. Pamiętajmy, że miłosierdzie i przebaczenie prowadzi do radości, ukojenia i pokoju. Jest warunkiem naszego zbawienia! (por. MV 2).
Bracia i Siostry! Drodzy Diecezjanie!
Jako pasterz archidiecezji katowickiej zapewniam Was o duchowej bliskości. Jestem z Wami w darze wstawienniczej modlitwy. Kiedy będę przewodniczył liturgii Triduum Paschalnego i Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego w katedrze, zawsze będę pamiętał o Was i o Waszych intencjach.

Na koniec tego listu, zwracam się do Was słowami prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św. w Wielki Czwartek:
Módlcie się także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza, Nauczyciela i sługi wszystkich”.
Nie ukrywam, że w ostatnich tygodniach – w związku z zaistniałą sytuacją zewnętrzną - mając na uwadze zdrowie wszystkich i wspólne dobro, musiałem podjąć szereg decyzji. Były to bez wątpienia najtrudniejsze w mojej dotychczasowej biskupiej posłudze.
Żyję jednak nadzieją, że zaistniałe zagrożenie osłabnie, wygaśnie, a my dzięki Bożej Opatrzności i wysiłkowi wielu osób i środowisk, będziemy mogli powrócić nie tylko do codziennych zadań, ale także do wspólnego wychwalania Pana w naszych parafialnych, jakże pięknych wieczernikach - kościołach, za którymi tęsknimy!
Pozdrawiam Was serdecznie, kreślę znak krzyża na Waszych czołach i z serca błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

+Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 3 kwietnia 2020 r.

  
    PROPOZYCJA PARAFIAN
Z inicjatywy Parafian powstała propozycja lepszej łączności duchowej z naszym Kościołem Parafialnym podczas sprawowanych Mszy Św. oraz Ceremonii Wielkiego Tygodnia i Świąt Wielkanocnych.  
Takim znakiem łączności duchowej mogą być zdjęcia Waszych rodzin, bądź Wasze indywidualne zdjęcia (nie muszą być nowe).  
Zdjęcia te zostaną rozłożone na ławkach w kościele i będą znakiem Waszej duchowej obecności.  
Zdjęcia można przynosić i składać na stoliku w  przedsionku Kościoła.
Oczywiście zdjęcia te, nie zastąpią i nie zwalniają z pobożnego uczestnictwa we Mszy Świętej niedzielnej i świątecznej transmitowanej poprzez telewizję lub radio.
Moi drodzy Parafianie! Stęskniłem się za Wami!
Pamiętam o Was, każdego dnia w modlitwie!
Pamiętajcie i o mnie!
Ks. Jan Wasz Proboszcz
 


DRODZY I UKOCHANI PARAFIANIE!

 
       Przed nami Wielki Tydzień, ostatnie dni przygotowania do Triduum Paschalnego i pełnych wiary i nadziei Świąt Zmartwychwstania Pańskiego.
 Wszyscy podkreślamy jakże inne, niż zazwyczaj, są te Święta.
Inność tych radosnych i najważniejszych Świąt polega na braku zgiełku, pustych ulicach i najdziwniejszym zjawisku - pustych kościołach.
       Jednak w rej wyjątkowej sytuacji, podczas świątecznych dni powinniśmy popatrzeć w stronę Jezusa:  i co zauważamy?
Pan Jezus sam (choć ze śpiącymi Apostołami) modli się do Boga Ojca w Ogrójcu.
Nasz Pan zostaje sam po pojmaniu.
Sam dźwiga Krzyż, choć pomaga Mu przymuszony Szymon Cyrenejczyk.
W samotności ducha umiera na krzyżu.
W ciszy grobu dokonuje się najważniejsze wydarzenie - Jezus Zmartwychwstaje, zmieniając cały bieg Świata.
   
Zauważmy, że sprawy wiary dotyczące naszej nieśmiertelnej duszy - nie lubią zgiełku, ale dokonują się w ciszy ludzkiego serca wraz z Bogiem Ojcem.
Dlatego w tych trudnych dniach, epidemii, pandemii, choroby, cierpienia i niepewności, zauważmy trudny i nie do pojęcia plan Boga Ojca.
       Skutki tego Bożego planu już widzimy:
Ludzie przystanęli, wyciszyli się, odnajdują siebie, powracają więzi rodzinne i duchowe - choćby we wspólnej modlitwie.
       Dlatego z nadzieją czekamy na wypełnienie się Bożego Planu, dzięki, któremu Jezus w ciszy naszego serca zmartwychwstanie i zabierze nasze ludzkie choroby i niepokoje. A stanie się tak, ponieważ zaufanie do Boga Ojca daje pokój serca i czyni cuda.

 
     Na nadchodzące Triduum Paschalne i Święta w ciszy serca
     niech Bóg Ojciec z Synem i Duchem Świętym Wam Błogosławi.

 
                                                                                Ks. Jan, Wasz Proboszcz


zdjęcie z monitora komputera w czasie transnisji on-line:


W Wielki Piątek nie urządzono Bożego Grobu i adoracji Krzyża. Wierni adorowali Krzyż w swoich mieszkaniach.  

W Wielką Sobotę nie odbył się w kościele tradycyjny obrzęd błogosławienie pokarmów. Zamiast tego wierni w swoich domach samodzielnie przed wielkanocnym śniadaniem. błogosławili posiłek.

W Wigilię Paschalną zachowane zostały przepisy liturgiczne dotyczące czasu celebracji, chociaż sama Wigilia sprawowana była bez obecności wiernych. Przy obrzędzie światła pominięte było rozpalanie ogniska i procesja. Liturgia rozpoczęła się  w prezbiterium, gdzie po zapaleniu paschału ks proboszcz przeszedł bezpośrednio do Orędzia Wielkanocnego. Po liturgii Słowa, w czasie liturgii chrzcielnej odnowiono tylko przyrzeczenia chrzcielne bez pokropienia wodą święconą. Nie odbyła się również procesja rezurekcyjna.

W czasie sprawowania Eucharystii przygotowywanie kielicha, spożywanie z niego i puryfikacja przysługiwała tylko ks. proboszczowi. Szafarze spożywali Komunię przez zanurzenie Hostii w winie. Kościelny przyjmował Komunię świętą na rękę.
W roku pańskim 2020 Kościół powszechny (tak jak i cały świat) znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji.
Pierwszy raz od wieków Ojciec Święty sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia bez udziału wiernych.
Arcybiskup katowicki, ks. Wiktor Skworc, mając na względzie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca br. i kierując się pasterską troską o zachowanie zdrowia wiernych zarządził aż do odwołania celebrowanie wszystkich Mszy św. i Triduum Paschalnego bez obecności wiernych.
Kościoły pozostały jednak otwarte i udostępnione dla wiernym na indywidualną modlitwę.

Nie było też możliwości skorzystania z sakramentu pokuty w zwyczajnej formie.
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego, w razie niemożliwości fizycznej obecności w konfesjonale, wierny może skorzystać z innej drogi pojednania:
dla usposobienia duszy do stanu łaski, „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”.
Zgodnie z Katechizmem Kościoła Katolickiego „żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości. Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”.  

Wróć do spisu treści